ALETHEIA - Gabinet Psychoterapii

Czym jest stres?

Stres to nieodzowny element naszego życia. Być może zabrzmi to dość przewrotnie, ale w wielu sytuacjach stres jest nam potrzeby, aby móc się zmobilizować, podjąć wysiłek i działać. Jednak istotne jest to, jaki poziom stresu nam towarzyszy. Wiele badań wskazuje na to, że do efektywnego działania potrzebny jest nam optymalny poziom stresu, czyli taki poziom, który sprzyja naszej aktywności, mobilizacji, koncentracji i skuteczności.

W przypadku zbyt niskiego pobudzenia (stresu) nasza efektywność jest gorsza (!), bowiem odczuwamy brak motywacji do działania, znużenie i znudzenie.

Z kolei nadmierne pobudzenie może powodować paraliż objawiający się utrudnionym myśleniem, brakiem koncentracji, brakiem umiejętności planowania i realizowania działań. Wysoki poziom stresu może prowadzić do utraty kontroli nad zachowaniem. Skutki utraty kontroli nad długoterminowym stresem mogą prowadzić do:
• przemęczenia, wyczerpania,
• wypalenia
• depresji,
• załamania nerwowego.
Co istotne – mamy możliwość regulowania poziomu naszego stresu, tak aby jego poziom uczynić optymalnym, a tym samym efektywnie kierować naszą efektywnością i pobudzeniem.

Istotne wydarzenia życiowe i ich wpływ na poziom stresu

Różne zdarzenia życiowe – nawet te o pozytywnym charakterze – mogą generować stres na tyle wysoki, że prowadzi on do czasowej dezorganizacji naszej aktywności, nawet gdy z natury cechuje nas wysoka odporność na stres.
Badania nad zagadnieniami stresu prowadzili dr T H Holmes i R H Rahe. Stworzyli skalę określającą wielkość stresu w jednostkach zmian życiowych (LCU – Life Crisis Units). Celem było stworzenie narzędzia, które pozwoli oszacować znaczenie rozmaitych wydarzeń życiowych dla rozwoju stresu i potencjalnych jego konsekwencji.

Jakie założenia towarzyszą skali: im wyższy wskaźnik, tym bardziej znacząca jest dla powstania stresu określona sytuacja życiowa lub zdarzenie. W oparciu o uzyskany wynik można oszacować własny wskaźnik ryzyka, a co za tym idzie zagrożenie problemami zdrowotnymi- zarówno natury psychicznej jak i fizycznej. W opinii autorów, istnieje ryzyko rozwinięcia się w ciągu dwóch lat poważnej choroby u ludzi, którzy uzyskali w sumie ponad 300 punktów LCU. Poniżej zamieszczona została skala jednostek LCU umożliwiająca oszacowanie własnego wskaźnika ryzyka.

Zdarzenia kryzysowe:
1. śmierć współmałżonka – 100 pkt.
2. rozwód – 73 pkt.
3. separacja – 65 pkt.
4. kara więzienia – 63 pkt.
5. śmierć bliskiego członka rodziny – 63 pkt.
6. własna choroba lub uszkodzenie ciała – 53 pkt.
7. małżeństwo – 50 pkt.
8. utrata pracy – 47 pkt.
9. pogodzenie się ze współmałżonkiem – 45 pkt.
10. odejście na emeryturę – 45 pkt.
11. zmiana stanu zdrowia członka rodziny – 44 pkt.
12. ciąża – 40 pkt.
13. kłopoty seksualne – 39 pkt.
14. pojawienie się nowego członka rodziny – 39 pkt.
15. reorganizacja przedsiębiorstwa – 39 pkt.
16. zmiana stanu finansów – 38 pkt.
17. śmierć bliskiego przyjaciela – 37 pkt.
18. zmiana kierunku pracy – 36 pkt.
19. zmiana częstotliwości kłótni ze współmałżonkiem – 35 pkt.
20. wysoki kredyt – 31 pkt.
21. pozbawienie prawa do kredytu czy pożyczki – 30 pkt.
22. zmiana obowiązków w pracy – 29 pkt.
23. syn lub córka opuszcza dom – 29 pkt.
24. kłopoty z teściową – 29 pkt.
25. wybitne osiągnięcia osobiste – 28 pkt.
26. żona zaczyna lub przestaje pracować – 26 pkt.
27. rozpoczęcie lub zakończenie nauki szkolnej – 26 pkt.
28. zmiana warunków życia – 25 pkt.
29. zmiana nawyków osobistych – 24 pkt.
30. kłopoty z szefem – 23 pkt.
31. zmiana godzin lub warunków pracy – 20 pkt.
32. zmiana miejsca zamieszkania – 20 pkt.
33. zmiana szkoły – 20 pkt.
34. zmiana rozrywek – 19 pkt.
35. zmiana w zakresie aktywności religijnej – 19 pkt.
36. zmiana aktywności towarzyskiej – 18 pkt.
37. niewielka pożyczka – 17 pkt.
38. zmiana nawyków dotyczących snu – 16 pkt.
39. zmiana liczby członków rodziny zbierających się razem – 15 pkt.
40. zmiana nawyków dotyczących jedzenia – 15 pkt.
41. urlop – 13 pkt.
42. Boże Narodzenie – 12 pkt.
43. pomniejsze naruszenie prawa – 11 pkt.

Zdarzenie kryzysowe  a prawdopodobieństwo choroby:
– 300 punktów LCU może oznaczać 80% prawdopodobieństwo wystąpienia choroby,
– od 200 do 299 punktów może oznaczać 50% prawdopodobieństwo wystąpienia choroby,
– od 150 do 199 punktów może oznaczać 33% prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.

Jeżeli Twój wynik na skali LCU jest wysoki, warto poświęcić więcej uwagi zagadnieniom stresu i podjąć działania zmniejszające poziom stresu.