Przejść przez zmianę
Zmiany są nieodzowną częścią naszego życia i funkcjonowania. Mogę generować różne stany emocjonalne i przeżycia. Zmiany mogą dotyczyć realnego poczucia straty (np. utrata pracy, odejście bliskiej nam osoby) i trudności w odnalezieniu się w nowej sytuacji.
Pierwsza faza zmiany
Pojawiające się emocje mogą być niemiłe, np. złość frustracja. Nasilają się, gdy zmiana ma charakter nagły, niespodziewany i trudny do zaakceptowania. Może towarzyszyć nam szok, dezorientacja, unikanie, czy nawet stany depresyjne. Mogą ujawnić się tendencje do zaprzeczania nowej sytuacji, niechęć do jej przyjęcia i uznania za faktyczną. To faza negacji i wypierania zmiany.
Druga faza zmiany
W kolejnej fazie ujawnia się konflikt i duży opór przed zmianą. Coraz bardziej uświadamiamy sobie zmianę, jej znaczenie, wpływ na nasze życie. Pojawia się złość i obwinianie (siebie, innych, otoczenia) za zaistniałą sytuację. Zmniejsza się nasze poczucie pewności i własnej wartości. Charakterystyczna może być niechęć do działania, smutek, odrzucanie możliwych rozwiązań lub wręcz brak gotowości do poszukiwania rozwiązań. To etap, w którym bardzo intensywnie ujawnia się nasz opór – niechęć i odrzucanie zmiany.
Trzecia faza zmiany
W kolejnej fazie pojawia się inspiracja i próby związane z przyjęciem i dostosowaniem się do nowej sytuacji. W dalszym ciągu pojawiają się uczucia żalu, bądź też mogą pojawić się stany depresyjne. Jednak ten etap przechodzenia przez zmianę przynosi także wyzwolenie siły wewnętrznej i rozpoczęcie poszukiwań umożliwiających akceptację i przystosowanie się do zmiany. Co ważne, na tym etapie nasze poczucie własnej wartości wzrasta, a to umożliwia nam podejmowanie prób związanych z akceptacją nowej sytuacji, bądź też poszukiwaniem konstruktywnych sposobów adaptacji do nowej rzeczywistości.
Czwarta faza zmiany
Z czasem odkrywamy nowe wymiary sytuacji, które dotychczas były dla nas niedostępne, uczymy się, możemy mieć poczucie, że zaistniała zmiana przyniosła nam też wiele informacji o nas, o naszym otoczeniu, możemy mieć poczucie, że wiemy i rozumiemy nieco więcej. Odzyskujemy równowagę emocjonalną i jesteśmy gotowi podejmować skuteczne działania. Poczucie naszej wartości wzrasta i powraca do stanu naturalnego dla nas. To etap, w którym zaczynamy odczuwać komfort i akceptację. Mimo, iż początkowo trudno może być nam dostrzec zalety i korzyści wynikające ze zmiany, to z czasem zaczyna pojawiać się akceptacja nowej sytuacji i rzeczywistości. Zaczynamy bardziej optymistycznie patrzeć w przyszłość i dostrzegamy nowe możliwości. Sukcesywnie zaczynamy akceptować to co nowe.
Każdy z etapów zmiany przynosi nam odmienne stany emocjonalne. Co ważne – są one naturalnym etapem w przechodzeniu zmiany i radzenia sobie z nowymi okolicznościami. Zmiany wymagają też czasu, jednak trudno jednoznacznie określić jaki czas jest niezbędny do przejścia przez zmianę – to kwestia bardzo indywidualna.
Gdy niepokoi nas czas trwania zmiany, intensywność niektórych przeżyć, obserwujemy zbyt długi czas przechodzenia z jednej fazy do kolejnej lub wręcz niemożność przejścia do kolejnej fazy i wyjścia z kryzysu zmiany, warto sięgnąć po pomoc z zewnątrz, co znacznie może wpłynąć na nasz komfort i umożliwić konstruktywne przejście przez zmianę..